مجموعه سوالات درس به درس زبان و ادبيات فارسي ( 1و2 )پيش‌دانشگاهي
مجموعه سوالات درس به درس زبان و ادبيات فارسي ( 1و2 )پيش‌دانشگاهي
طراح : عين الله اسدي گرجي
درس اول : درآمدي بر تحميديه / ني‌نامه
لغت
1- «نفير» ؛ يعني ... : فرياد و زاري
2- «اشتياق» به چه معني است؟ ميل قلب به ديدار محبوب
3- «نعت» ؛ يعني ... : ستايش
املاء
4- در عبارت «ادئيه‌ي ديني و مناجات‌هاي ائمه‌ي اطهار با حمد الهي آغاز مي‌شود» كدام واژه غلط نوشته شده است؟ ادعيّه
تاريخ ادبيات
5- منظومه‌ي «شيرين و فرهاد» اثر كيست؟ وحشي بافقي
6- نمونه‌ي عالي تحميديه پيش‌تر از همه در كدام كتاب است؟ شاهنامه‌ي فردوسي
7- «ني‌نامه» چند بيت از دفتر اول مثنوي است؟ هجده بيت
آرايه‌هاي ادبي
8- بيت «هركسي كاو دور ماند از اصل خويش / باز جويد روزگار وصل خويش» چه آرايه‌هايي دارد؟ تلميح، جناس
9- مصراع «همچو ني زهري و ترياقي كه ديد؟» كدام آرايه را دارد؟ متناقض نما
10- «آتش» در مصراع «هركه اين آتش ندارد، نيست باد» چه آرايه‌اي را پديد آورده است؟ استعاره از گرمي و شور عشق
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
11- مولانا در مثنوي، انسان آگاه را به چه چيزي تشبيه كرده است؟ ني و چنگ
12- چه چيزي در ني آواز پديد مي‌آورد؟ كشش انسان آگاه به‌سوي پروردگار
13- «دامن از خاك برچيدن» كنايه از چيست؟ دل بريدن از دنيا
14- «سينه خواهم شرحه شرحه از فراق» ؛ يعني ... : شنونده‌اي دردمند مي‌خواهم
15- در مصراع «جفت بدحالان و خوش‌حالان شدم» بدحالان؛يعني...: آن‌ها كه سير و سلوكشان به‌سوي حق كند است.
16- منظور از «ماه» در اين مصراع چيست؟ «هركه جز ماهي، ز آبش سير شد...» : عاشق
17- بيت«من به هرجمعيّتي نالان‌شدم / جفت بدحالان و خوش‌حالان شدم» بيانگر كدام ويژگي «ني» است؟ سازگار بودن
درس دوم : مناجات / نيايش
لغت :
1- «دنائت» ؛ يعني ... : پستي
2- «ملاهي» جمع ... است به معني ... : ملهي، آلات لهو
3- «تيه» ؛ يعني ... : بيابان
4- «مظالم» ؛ يعني ... : محل دادخواهي
5- «مناعت» ؛ يعني ... : بلندنظري
6- «پاي‌بطلان برعنوان حق‌گذارم»؛ يعني... :حق‌وحقيقت‌را باطل‌كنم.
7- «ارحم‌الراحمين» ؛ يعني ... : مهربان‌ترين بخشايندگان
املاء :
8- كدام واژه‌ها املاي نادرست دارند؟
«بيقوله، جهل و ذلال، خفت و مزلّت» : بيغوله، ضلال، مذلّت
تاريخ ادبيات :
9- مترجم كتاب «صحيفه‌ي سجاديه» كيست؟ جواد فاضل
10- «سنايي غزنوي» در كدام قرن مي‌زيست؟ قرن ششم
آرايه‌هاي ادبي :
11- «تيه گمراهي و ضلالت» كدام آرايه را دارد؟ تشبيه
12- مصراع «حسن تو به دست خويش بيدارم كرد» كدام آرايه را دارد؟ تشخيص
13- «لب و دندان سنايي همه توحيد تو گويد» لب و دندان «مجاز» است از ... : سخن ، كل وجود
14- بيت «نتوان وصف تو گفتن كه تو در فهم نگنجي / نتوان شبه تو جستن كه تو در وهم نيايي» كدام آرايه را دارد؟ ترصيع
درك مطلب و دانستني‌هاي درس :
15- «مگر» در مصراع «مگر از آتش دوزخ بودش روي رهايي» ؛ يعني ...: اميد است
16- «همه درگاه تو جويم / همه از فضل تو پويم» ؛ يعني ... : تنها در پي فضل و بخشش تو هستم.
17- «همه بيشي تو بكاهي، همه كمّي تو فزايي» ؛ يعني ... : همه ي كم و زياد شدن‌ها به دست توست.
درس سوم : درآمدي بر ادبيات حماسي
لغت
1- «حماسه» در لغت به معناي ... : دلاوري و شجاعت
2- «ابداع» ؛ يعني ... : آفرينش
3- «مدون» در «داستان‌هاي‌شفاهي مدون» ؛ يعني ... : جمع‌آوري شده
املاء
4- كدام تركيب غلط املايي دارد؟
(حوضه‌ي‌عاطفي،شاهنامه‌هاي‌منثور،اصطلاح‌حماسه) : حوزه‌ي‌عاطفي
تاريخ ادبيات
5- حماسه‌ي«گيل گمش» از كدام نوع حماسه است؟ طبيعي و ملي
6- «ايلياد و اديسه» اثر كدام شاعر باستاني است؟ هومر يوناني
7- زمينه‌هاي‌اصلي‌حماسه‌رانام‌ببريد؟داستاني،قهرماني،ملي،خرق‌عادت
درك مطلب و دانستني‌هاي ادبي
8- فايده‌ي اصلي تقسيم‌بندي آثار ادبي براساس محتوا و حوزه‌ي عاطفي اين است كه ... : به خوبي مي‌توان علل ضعف يا نيرويافتن يكي از انواع را در دوره‌اي خاص بررسي كرد.
9- تقسيم‌بندي منتقدان اروپايي از آثار ادبي براساس ...... بوده است. : محتوا و حوزه‌ي عاطفي
10- در ادبيات ملل اسلامي تقسيم‌بندي آثار ادبي براساس ...... بوده است. : شكل و قالب
11- آثار ادبي از ديدگاه محتوا و بار عاطفي به چند دسته تقسيم مي‌شوند؟ چهار دسته ، حماسي، غنايي، تعليمي، نمايشي
12- در ادبيات گذشته‌ي سرزمين ما، كدام نوع ادبي رواج و رونق چنداني نداشته است؟ ادبيات نمايشي
13- «انه ايد» سروده‌ي ويرژيل شاعر روم باستان از كدام نوع حماسه است؟ حماسه‌ي مصنوع
14- اصلي‌ترين زمينه‌ي حماسه چيست؟ داستاني بودن
15- نام قهرمان ملي در «بهشت گم‌شده‌ي ميلتون» چيست؟ آدم
16- وجود سيمرغ، ديو سپيد، عمر هزارساله‌ي زال ... بيانگر كدام زمينه‌ي حماسه است؟ خرق عادت
17- «خرق عادت» ؛ يعني ... : حوادثي كه با منطق و تجربه‌ي علمي سازگاري ندارد.
18- «ظفرنامه‌ي حمدالله مستوفي و شهنشاه نامه‌ي ملك‌الشعراي صبا» چه نوع حماسه‌اي هستند؟ مصنوع
19- اثر «آزاد سرو سيستاني» چه نام دارد؟ اخبار رستم
20- دوعامل‌جدايي‌ناپذير منظومه‌هاي‌حماسي را نام‌ببريد؟وزن‌وآهنگ
درس چهارم : كاوه‌ي دادخواه
لغت
1- «در اساطير باستان، چهره‌ي انقلابي كاوه‌ي آهنگر بي‌نظير است.» اساطير ؛ يعني ... : افسانه‌ها، جمع اسطوره
2- «خواليگر» ؛ يعني ... : آشپز، طباخ
3- «زخم دراي» كدام معني را دارد؟ ضربه‌ي پتك
املاء
4- در جمله‌ي «بعضي از معاصران، درباره‌ي داستان ضحّاك تعمّل كرده‌اند.» كدام واژه نادرست نوشته شده است؟ تأمّل
تاريخ ادبيات
5- كتاب «چشمه‌ي روشن» اثر كيست؟ دكتر غلامحسين يوسفي
6- نام پدر «فريدون چه بود؟ آبتين
آرايه‌هاي ادبي
7- «سر از بند ضحّاك بيرون كند» چه آرايه‌اي دارد؟ كنايه، سرپيچي و نافرماني كند.
8- مصراع «همه‌سوي دوزخ نهاديد روي» چه‌آرايه‌اي دارد؟ جناس، سوي، روي
9- در مصراع «ز ديوارها خشت و از بام سنگ» چه آرايه‌ي ادبي را مي‌يابيد؟ ايهام تناسب، خشت، نيزه‌ي كوچك و توده‌ي فشرده شده از گل كه در معني دوم با سنگ تناسب دارد.
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
10- منظور از «بي‌بها چرم آهنگران» چيست؟ درفش كاوياني
11- «قيام كاوه» با كدام نهضت عدالت‌خواهانه قابل مقايسه است؟ انقلاب فرانسه
12- «ضحّاك» در اوستا چگونه موجودي است؟ سه پوزه‌ي سه سر شش چشم
13- «شماريت با من ببايد گرفت» ؛ يعني ... : بايد به من حساب پس بدهي.
14- در اساطير ايران، مار مظهري است از ... : اهريمن
15- «بدريد و بسپرد محضر به پاي» ؛ يعني : ... : استشهاد نامه را پاره كرد و زير پا انداخت
16- «برانديشيدن» در مصراع «نه هرگز برانديشم از پادشا» به چه معني است؟ ترسيدن
17- مصراع«بباريد چون‌ژاله ز ابرسياه/ كسي را نبد بر زمين‌جايگاه» معادل كدام ضرب‌المثل است؟ جاي‌سوزن انداختن‌نبود.
درس پنجم : گذر سياوش از آتش
لغت
1- كلمه‌ي مشخص‌شده در مصراع «هيون آرد از دشت صدكاروان» به چه معني است؟ اسب و شتر بزرگ
2- «غو» در مصراع «چو او را بديدند برخاست غو» يعني ... : داد و فرياد ، خروش
3- «سپَردن» : يعني ... : پاي مال كردن و زيرپاگذاشتن
املاء
4- در مصراع «كه را بيش، بيرون شود كار نقض!» كدام كلمه نادرست نوشته شده است؟ نغزه
دانستني‌هاي كتاب
5- وزير خردمند افراسياب كيست؟ پيران ويسه
6- كدام دوشهر را سياوش در توران بنا مي‌نهاد؟ گنگ دژ، سياوش‌گرد
آرايه‌هاي ادبي
7- كدام واژه در مصراع «سراسر همه‌ي دشت بريان شدند» مجاز است؟ دشت
8- بيت «همي كند سودابه از خشم موي / همي‌ريخت آب و همي خست روي» كدام آرايه‌ها را دارد؟ كنايه، جناس، مراعات نظير
9- «مشبه‌به» در بيت «چو از كوه آتش به هامون گذشت/ خروشيدن آمد ز شهر و ز دشت» كدام واژه است؟ كوه
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
10- چرا«سياوش» داوطلبانه براي‌مقابله با افراسياب به‌توان مي‌رود؟ براي دورماندن از وسوسه‌هاي سودابه و خيره‌سري‌هاي كاووس.
11- «سنگ بر سبو زدن» كنايه از چيست؟ آزمايش و امتحان كردن
12- «به گفتن نشاندن» در مصراع «همي با سياوش به گفتن نشاند» ؛ يعني ... : روبه رو كردن
13- «سياووش را كرد بايد درست» ؛ يعني ... : بايد سياوش را اصلاح و تنبيه كرد.
14- در بيت «به صدكاروان اشتر سرخ موي / همي هيزم آورد پرخاش جوي» پرخاش جوي كيست؟ كي‌كاووس
15- «موبد» در مصراع «چنين گفت موبد به شاه جهان ... » چه كسي است؟ روحاني مشاور در امور سلطنت
16- در بيت «مگر كاتش تيز پيدا كند / گنه كرده را زود رسوا كند» اعتقاد بر اين است كه ... بي‌گناهان در آتش نمي‌سوزند.
17- «نماز بردن» ؛ يعني ... : تعظيم و ستايش كردن .
درس ششم : درآمدي بر ادبيات غنايي
لغت
1- «غِنا» ؛ يعني ... : نغمه، سرود و آواز خوش
2- «توسني» ؛ يعني ... : سركشي و عصيان
3- معادل «غِنا» در زبان‌هاي اروپايي چه واژه‌اي است؟ ليريك
املاء
4- كدام واژه در عبارت «عرفان و اصطلاحات صوفيه با پيش‌گامي سنايي به حوضه‌ي غزل راه مي‌يابد.» نادرست است؟ حوزه‌ي
تاريخ ادبيات
5- شروع شعر عاشقانه‌ي فارسي چه قرني است؟ قرن چهارم
6- «رابعه‌ي قزداري» شاعر چه قرني است؟ قرن چهارم
7- در شعر غنايي شاعر چه چيزي را موضوع كار خود قرار مي‌دهد؟خويشتن خويش را
8- وسيع‌ترين افق معنوي و عاطفي در شعر فارسي متعلق به كدام نوع شعر است؟ شعر غنايي
9- در شعر حافظه، مسائل اجتماعي چگونه مطرح شده است؟ براساس «من» گسترده و اجتماعي شاعر
آرايه‌هاي ادبي
10- مصراع «زهر بايد خورد و انگاريد قند» چه آرايه‌اي دارد؟ تضاد
درك مطلب و دانستني‌هاي ادبي
11- داستان‌هاي عاشقانه در ادب فارسي را با كدام نوع ادبي در ادب اروپا برابر دانسته‌اند؟ شعر نمايشي
12- منظومه‌هاي منطق‌الطير و مثنوي مولانا با چه بياني نوشته شده است؟ تمثيلي
13- پس از مشروطه «من» شاعر ... : اجتماعي‌تر و مردمي‌تر شده است.
14- اشعار غنايي معمولاً در چند شكل ظاهر مي‌شوند؟ سه شكل بلند، متوسط، كوتاه
15- معروف‌ترين شاعران «حبسيّه‌سرا» چه كساني هستند؟ مسعود سعد، خاقاني، فرخي يزدي
16- «سمك عيّار» تأليف كيست؟ فرامرزبن خداداد ارّجاني
17- نام ديگر كتاب «راحة الارواح» چيست و نويسنده‌ي آن كيست؟ بختيار نامه، دقايقي مروزي
18- بيت «در بيابان گر به شوق كعبه خواهي زد قدم / سرزنش‌ها گر كند خار مغيلان غم مخور» با كدام بيت ارتباط معنايي دارد؟ عشق را خواهي كه تا پايان بري / بس كه بپسنديد بايد ناپسند
درس هفتم : من اين همه نيستم / حدي‌خوان
لغت
1- «زنديق» در عبارت «اين پير زنديق آمد.» يعني ... : ملحد، دهري، بي‌دين
2- «غيرت» ؛ يعني ... : حميّت، ناموس‌پرستي
3- «دارضيف» ؛ يعني ... : مهمان‌خانه
املاء
4- در عبارت «سياهي ديدم مقلول و مسلسل، من او را به ضياء خود فرستادم.» چند غلط املايي دارد؟ دو (مغلول، ضياع)
تاريخ ادبيات
5- كتاب «كشف‌المحجوب» اثر كيست؟ علي بن عثمان جلّابي هجويري
6- نثر «كشف‌المحجوب» چگونه است و موضوع كتاب درباره‌ي چيست؟ نثر كتاب روان و سليس است (نثر مرسل) و موضوع كتاب در تصوف است.
7- درجمله‌ي «يكي‌آواز داد ... » يكي چه نوع كلمه‌اي است؟ ضمير مبهم
8- «را» در جمله‌ي «شيخ گفت مر مريد را» چه نوع كلمه‌اي است؟ حرف اضافه
9- جمله‌ي «اين مريد را گفت : آن صندوق بيار.» چند فعل گذرا به مفعول دارد؟ دو «گفت، بيار»
10- كلمه‌ي مشخص شده چه نوع كلمه‌اي است؟ «اين خصومت چرا برانگيختي؟» قيد
درك مطلب
11- «من اين‌همه نيستم» ؛ يعني... : من‌شايسته‌ي اين چيزها نيستم
12- معني‌جمله‌ي«درزه‌هايي‌بيرون‌گرفت.»چيست؟بسته‌هايي‌بيرون‌آورد
13- منظور از «شيخ الحرمين» چيست؟ شيخ مكه و مدينه
14- «اين غلام را در كار من كن» : يعني ... : اين غلام را به خاطر من آزاد كن.
15- «اين غلام است حادي» ؛ يعني ... : اين غلامي است كه آواز و سرود مي‌خواند.
16- مفهوم عبارت «به حيّي از احياي عرب فراز رسيدم» چيست؟ به قبيله‌اي از قبايل عرب نزديك شدم.
17- معني عبارت «تو را بر همه‌ي چيزها حكم است» چيست؟ دستور تو بدون چون و چرا پذيرفته است.
18- «مرا اكرام ضعيف را امير بيامد تا با من موافقت كند.» ؛ يعني ... : دستور تو بدون چون و چرا پذيرفته است.
19- واژه‌ي معادل «زنبيل باف» چيست؟ خوّاص
20- «رضي‌الله عنه» چه نوع جمله‌اي است؟ معترضه‌ي دعايي
درس هشتم : مناظره‌ي خسرو با فرهاد
لغت
1- «تنديسگر» ؛ يعني ... : مجسمه‌ساز
2- «مناظره» به چه معني است؟ گفت و گو كردن
3- «عاجز» ؛ يعني ... : ناتوان
املاء
4- املاي درست واژه‌هاي «آفاغ، تَبع، آسوده‌گي» چگونه است؟ آفاق، طبع، آسودگي
تاريخ ادبيات
5- مبتكر فن مناظره در ادب فارسي كيست؟ اسدي توسي
6- استادانه‌ترين مناظره‌هاي معاصر از كيست؟ پروين اعتصامي
آرايه‌هاي ادبي
10- مصراع «بگفت انده خرند و جان فروشند» چه آرايه‌اي دارد؟ تضاد
11- قافيه‌هاي بيت «بگفتا دل زمهرش كي كني پاك؟ / بگفت آن گه كه باشم خفته در خاك» چه آرايه‌اي را پديد آورده است؟ جناس
12- اگر در مصراع «بگفت از جان شيرينم فزون است» شيرين به دومعنا قابل‌درك باشد، از چه آرايه‌اي استفاده‌شده است؟ ايهام
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
13- داستان‌خسرو وشيرين نظامي‌را چه كساني تقليد كرده‌اند؟ اميرخسرو دهلوي، وحشي بافقي، عرفي‌شيرازي، وصاف شيرازي هاتفي
14- «دار ملك آشنايي» ؛ يعني ... : سرزمين عشق
15- مصراع «بگفت آشفته از مه دور بهتر» به كدام باور پيشينيان اشاره دارد؟ گذشتگان بر اين باور بوده‌اند كه ديوانه چون در ماه نگاه كند، ديوانه‌تر مي‌شود.
16- در مصراع «بگفت از گردن اين وام افكنم زود» منظور از اين «وام» چيست؟ سر
17- «بگفتا گر به سر يا بيش خشنود» : يعني ... : او گفت اگر با هديه گرفتن سر تو خشنود شود.
18- منظور از «جان» در مصراع «بگفت از جان صبوري چون توان كرد» كيست؟ معشوق
19- در بيت «به ياران گفت كز خاكي و آبي / نديدم كس بدين حاضرجوابي» منظوراز «آبي و خاكي» چيست؟ موجودات جهان
20- «فرهاد» در اين مناظره نمونه‌ي چگونه انساني است؟ انسان پاك باز و خاكسار
درس نهم : اكسير عشق
لغت
21- «تعلّقات» ؛ يعني ... : دل‌بستگي‌ها
22- «اكسير» به چه معني است؟ هر چيز مفيد و كم‌ياب، جوهري كه ماهيت اجسام را تغيير دهد و كامل سازد.
املاء
23- كدام كلمه در مصراع «همه بلبلان بمردند و نماند جز قرابي» نادرست نوشته شده است؟ غرابي
تاريخ ادبيات
24- «سعدي» شاعر كدام قرن است؟ قرن هفتم
25- بيت «از در درآمدي و من از خود به در شدم / گويي كز اين جهان به جهان دگر شدم» بيت نخست يك شعر ده‌بيتي است، قالب اين شعر چيست؟ غزل
آرابه‌هاي ادبي
26- «اكسيرعشق» و «كمند نظر» چه آرايه‌اي دارند؟ تشبيه
27- در مصراع «عجب است اگر نگردد كه بگردد آسيابي» واژه‌ي نگردد چه آرايه‌اي دارد؟ ايهام
28- مصراع «گوشم به راه، تا كه خبر مي‌دهد ز دوست» چه آرايه‌اي دارد؟ كنايه، گوش به راه بودن،انتظار كشيدن
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
29- «سر آن ندارد» ؛ يعني ... : قصد ندارد
30- «برآمدن» در مصراع «دل من نه مرد آن است كه با غمش برآيد» به چه معني است؟ مقابله كردن
31- مصراع «مهرم به جان رسيد و به عيّوق برشدم» ؛ يعني ... : به مدد گرماي عشق تو به والاترين مرتبه رسيدم.
32- بيت «او را خود التفات نبودي به صيد من / من خويشتن اسير كمندنظر شدم» بيانگر كدام‌امر درباره‌ي عاشق و معشوق است؟
33- بيت «با صد هزار جلوه برون آمدي كه من / با صدهزار ديده تماشا كنم تورا» با كدام بيت غزل «اكسير عشق» ارتباط معنايي دارد؟ تا رفتنش ببينم و گفتنش بشنوم / از پاي تا به سر همه سمع و بصر شدم .
34- «ا زخود به در شدن» ؛ يعني ... بي‌خود شدن
درس دهم : دولت يار
لغت
1- «تنعّم» ؛ يعني ... : تن آساني، فرورفتن در ناز و نعمت
2- «معتكف» در مصراع «صبح اميد كه بد معتكف پرده‌ي غيب ...» كدام معني را دارد؟ گوشه‌نشين
3- «رند» ؛ در شعر حافظ ... : انسان كامل يا ولي خداست.
4- «نخوت» ؛ يعني ... تكبر، خودپرستي
املاء
5- كدام واژه در مصراع «از هر طرف كه رفتم جز وحشتم نيافزود» نادرست نوشته شده است؟ املاي درست، نيفزود
تاريخ ادبيات
6- محبوب‌ترين ممدوح حافظ كيست؟ شاه شيخ ابواسحاق اينجو
7- «حافظ» در كدام قرن زيسته است؟ قرن هشتم
آرايه‌هاي ادبي
8- مصراع «آن همه ناز و تنعم كه خزان مي‌فرمود ...» چه آرايه‌اي را دارد؟ تشخيص
9- « مصراع «در شمار ار چه نياورد كسي حافظ را ...» چه آرايه‌اي دارد؟ كنايه از اعتنا نكردن
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
10- در مصراع «زدم اين فال و گذشت اختر و كار آخر شد» گذشتن اختر؛ يعني ... : به سامان شدن كارها
11- «ساقي» در اصطلاح عرفان كدام معني را دارد؟ واسطه‌ي فيض الهي است.
درس يازدهم : اشارت صبح / مجنون و...
لغت
1- «دستگاه» ؛ يعني ... : قدرت، ثروت، شوكت، دولت
2- «با» در مصراع «برق با شوقم، شراري بيش نيست» كدام معني را دارد؟ در برابر ، در مقايسه با
3- «ناوك» ؛ يعني ... :نوعي تير كوچك
4- در مصراع «دل مجنون ز شكّر خنده، خون است» واژه‌ي مشخص شده به چه معني است؟ خنده‌ي شيرين
املاء
5- املاي كدام كلمات نادرست است؟ «آريت ، محيط، آشفتگي پريشان و قوي» : عاريت، آشفتگي، پريشان و غوي
6- در مصراع «به هر جزئي ز حسن او قسوري است» كدام واژه نادرست نوشته شده است؟ قصوري
تاريخ ادبيات
7- كدام شاعر را مي‌توان «نماينده‌ي تمام عيار اسلوب هندي» به شمار آورد؟ عبدالقادر بيدل دهلوي
8- كدام سبك شعري است كه «به خيال‌بندي و نازك‌انديشي و به كاربردن‌مضمون‌هاي بديع و شگفت‌آفرين» مشهور است؟ سبك هندي
9- «بيدل‌دهلوي» شاعر كدام‌قرن محسوب‌مي‌شود؟ يازده‌و دوازده
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
10- «لاله و گل زخمي خميازه‌اند» ؛ يعني ... : لاله و گل به دليل خميازه كشيدن (شكفته‌شدن) زخمي (پرپر) مي‌شوند.
11- پيام بيت «غرفه‌ي وهميم ورنه اين محيط / از تنك آبي، كناري بيش نيست» چيست؟ آگاهي‌هاي ما تنك مايه و كم عمق است.
12- بيت «اگر در ديده‌ي مجنون نشيني / به غير از خوبي ليلي نبيني» ؛ يعني ... : از دريچه‌ي چشم مجنون اگر همه‌چيز را نگاه كني جز خوبي ليلي چيزي نخواهي ديد.
13- در مصراع «كاين گلستان خنده‌واري بيش نيست» خنده‌وار بودن گلستان ؛ يعني ... : گذران بودن عمر و جهان
14- منظور از «ماومن» در مصراع «ما و من آيينه‌داري بيش نيست» چيست؟ وجودهاي عاريتي و عارضي
درس دوازدهم : سپيده‌ي آشنا / قلب مادر
لغت
1- «تهجّد» ؛ يعني ... : شب‌زنده‌داري
2- «مي‌خواستند حضيضي بيابند.» حضيض؛ يعني ... : نشيب، پستي
3- «رعب‌آور» در عبارت «سكوتي رعب‌آور همه‌جا را فراگرفته بود.» كدام معني را دارد؟ ترسناك
4- «چندشناك» ؛ يعني ... : نفرت‌انگيز
املاء
5- عبارت «ديشب پس از امضاي تومار عشق و فداكاري به نيايش فرو رفتند.» كدام واژه نادرست نوشته شده است؟ طومار
6- املاي چندواژه نادرست است؟ «موهش،پرغوغا، صُخره، مظهر»: دو واژه ( موحش، سُخره)
تاريخ ادبيات
7- كتاب «ادبيات و تعهد در اسلام» اثر كيست؟ محمدرضا حكيمي
8- عمده نوشته‌هاي «محمدرضا حكيمي» در چه زمينه‌اي است؟ زمينه‌ي مسائل ديني و اعتقادي
آرايه‌هاي ادبي
9- عبارت «ماه اين مشعل آسماني هر شب به كردار روزانه‌ي انسان‌ها خيره‌خيره مي‌نگرد.» چه آرايه‌اي دارد؟ تشخيص
10- «مشبه‌به» عبارت «ستارگان مانند چراغ نيم‌مرده‌ي شبانان بودند.» كدام است؟ چراغ نيم‌مرده
11- بيت «داد معشوقه به عاشق پيغام / كه كند مادر تو با من جنگ» نخستين بيت يك شعر است، «قالب» شعر چيست؟ قطعه
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
12- شعر «قلب مادر» از چه زباني ترجمه شده است؟ زبان آلماني
13- منظور از «ديشب و امشب» در عبارت «ديشب تاريخ بشريت چنين شهيداني نداشت و امشب آنان درگذرگاهش خفته‌اند» چيست؟ ديشب : شب عاشورا، امشب : شب شام غريبان .
14- «همه، تاليان قرآن و سحركوشان در عبادت، يعني ... بودند.» همگي تلاوت كنندگان قرآن و شب‌زنده‌داران براي عبادت بودند.
15- «چهره‌پرچين‌كردن» ؛ يعني ... : اخم كردن
16- عبارت «شاعري است با زباني چالاك و بياني گرم و زنده و پوينده» وصف كدام شاعر است؟ ايرج ميرزا
درس سيزدهم : كيش مهر / رنج بي‌حساب
لغت
1- «خضاب» ؛ يعني ... : گلگونه، آن چه سر و صورت و پوست را بدان رنگ كنند. حنا.
2- «بهل» درمصراع«بهلِ گر بگيرندبيكارها» كدام معني را دارد؟بگذار
3- «بادبام»درمصراع«درد پرده‌ي‌غنچه را بادبام»؛يعني ... : بادبامدادي
4- در مصراع «مهين مهرورزان كه آزاده‌اند ...» كلمه‌ي مشخص شده به چه معني است؟ بزرگ، بزرگ‌ترين
املاء
5- املاي كدام تركيب نادرست است؟ «غرق بطالت، گفتار ناثواب، غم‌هجران» : گفتار ناصواب
تاريخ ادبيات
6- تفسير ارزشمند«الميزان»، اثر كيست؟ علامه سيدمحمدحسين طباطبايي
7- كتاب «چهل حديث» اثر كيست؟ امام‌خميني
آرايه‌هاي ادبي
8- مصراع «پياپي بكشن جام و سر گرم باش» چه آرايه‌اي دارد؟ ايهام، سرگرم باش دو معنا دارد : مشغول باش، گرم و پرنشاط باش.
9- «شاباش» در مصراع «بهاران كه شاباش ريز سپهر» استعاره از چيست؟ باران
10- مصراع «برقصد به صدناز گلنازها» چه آرايه‌اي دارد؟ تشخيص
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
11- منظور شاعر از «دل افگارها» در بيت «به شادي و آسايش و خواب و خور / ندارند كاري دل افگارها» كيست؟ عاشقان، دل‌سوختگان طريق عشق
12- در مصراع «كشد رخت، سبزه به هامون و دشت» رخت كشيدن ؛ يعني ... : رفتن
13- «بكش جام در بزم مي‌خوارها» ؛ يعني ... : در مجلس عاشقان و عارفان، شراب عشق الهي را بنوش.
14- پيام بيت «به اندوه آينده خود را مباز / كه آينده خوابي است چون پارها» چيست؟ حال را غنيمت بدان.
15- «بهل گر بگيرند بيكارها» ؛ يعني ... : بگذار بي‌خبران خرده بگيرند.
16- بيت «با صبا در چمن لاله سحر مي‌گفتم / كه شهيدان كه‌اند اين همه خونين كفنان؟» با كدام بيت درس ارتباط معنايي دارد؟ به خون خود آغشته و رفته‌اند / چه گل‌هاي رنگين به جوبارها
17- در بيت «پرستش به مستي است در كيش مهر / برون‌اند زين جرگه، هشيارها» شاعر كمال پرستش را در چه مي‌داند؟ مستي
درس چهاردهم : رباعي و دوبيتي ديروز و امروز
لغت
1- «نشتر» ؛ يعني ... : آلتي تيز و برنده، رگ‌زن
2- «فردا» در مصراع «چو فردا نامه‌خوانان نامه خوانند... » كدام معني را دارد؟ روز قيامت
3- «رُستن» ؛ يعني ... : روييدن
4- «آيو» در مصراع «مكن كاري كه بر پا سنگت آيو» به چه معني است؟ آيد
تاريخ ادبيات
5- «رباعي» چگونه شعري است؟ از چهار مصراع تشكيل شده است و وزن «لاحول ولا قوة الا بالله» را دارد.
6- تفاوت «رباعي» و «دوبيتي» در چيست؟ رباعي با هجاي بلند آغاز مي‌شود، اما دوبيتي با هجاي كوتاه و ديگر اين كه دوبيتي به زبان محلي است.
7- معروف‌ترين‌شاعري‌كه رباعي‌سروده‌است،كيست؟ خيام نيشابوري
8- دوبيتي‌هاي كدام‌شاعر معروف و مشهور است؟ باباطاهر همداني
آرايه‌هاي ادبي
9- كدام تركيب «تشبيه» است؟ «رگ روح، شبنم عشق. شاخسار بوستان» : شبنم عشق
10- مصراع «از شبنم عشق خاك آدم گل شد» چه آرايه‌اي دارد؟ تلميح، تشبيه، مراعات نظير
11- درمصراع«كويرم، دستم‌از هرچيزخالي‌است»كدام‌واژه «تشخيص» دارد؟ كوير
درك مطلب
12- شاعر در مصراع «بس فتنه و شور در جهان حاصل شد» به چه امري اشاره مي‌كند؟ جهان به جنبش و حركت درآمد. (بعد از آفرينش است).
13- بيت «چوفردا نامه‌خوانان نامه خوانند / تو را از نامه‌خواندن ننگت آيو» ؛ يعني ... : روزقيامت كه به اعمال‌بندگان رسيدگي‌مي‌كنند، تو از كارنامه‌ي اعمال خود شرمگين خواهي بود.
14- معني مصراع «پا بر سر سبزه تا به خواري ننهي» چيست؟ دقت كن كه از روي بي‌اعتنايي و خواري پاي خود را به سر سبزه‌ها نگذاري
15- منظور شاعر از «لاله‌ي پرپر» در بيت «بيا گم كرده‌ي ديرين خود را / سراغ از لاله‌ي پرپر بگيريم» كيست؟ شهيد
16- در مصراع «بيا اي دل از اين جا پر بگيريم ...» منظور از «اين‌جا» چيست؟ اين جهان
درس پانزدهم : ادبيات تعليمي / پرده‌كوبي
لغت
1- «ژاژخايان» ؛ يعني ... : بيهوده‌گويان.
2- «زبان دركشيدن» در مصراع «زبان دركش اي مرد بسياردان» كدام معني را دارد؟ سكوت كردن
3- در مصراع «چراگويد آن چيز در خفيه، مرد» واژه‌ي مشخص شده به چه معني است؟ مخفيانه
4- «شهربند» ؛ يعني ... : زنداني
املاء
5- كدام تركيب غلط املايي دارد؟ «انحطاط جوامع ـ خلاقيت و ابتكار ـ مرهله‌ي ابتدايي» : مرحله‌ي ابتدايي
تاريخ ادبيات
6- «نصاب الصبيان» اثر كيست و موضوع آن چيست؟ ابونصر فراهي، تعليم لغت
7- موضوع كدام كتاب در صرف و نحو عربي است؟ الفيه‌ي ابن مالك
8- اثر «حاج ملاهادي سبزواري» در فلسفه و الهيات چه نام دارد؟ منظومه
9- كتاب‌هاي«سرودزندگي‌ومنظومه‌ي‌فن‌شعر» اثر كيست؟ لانگفلو، بوالو
10- در ادبيات ملل چند نوع شعر تعليمي يافت مي‌شود؟ دو نوع
آرايه‌هاي ادبي
11- مصراع «اگر پاي در دامن آري چو كوه» چه آرايه‌اي را دارد؟ كنايه
12- كدام واژه در مصراع «كه بيند كه شمع از زبان سوخته است» مجاز است؟ زبان
13- در بيت «صد انداختي تير و هر صد خطاست/ اگر هوشمندي يك انداز و راست» كدام دو واژه «تضاد» دارند؟ خطا، راست
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
14- «سرت ز آسمان در كشوه» ؛ يعني ... : مقام بلندي مي‌يابي
15- مصراع «كه فردا قلم نيست بر بي‌زبان» ؛ يعني ... : روز قيامت بي‌زبان و لال از نظر گفتار بازخواست نمي‌شود.
16- ضرب المثل «گز نكرده پاره كردن» كدام مصراع را به‌خاطر مي‌آورد ؟ نشايد بريدن نينداخته
17- «ده مرده گوي» ؛ يعني ... : كسي كه به اندازه‌ي ده مرد سخن مي‌گويد.
درس شانزدهم : مست و هوشيار ... / ذكر حسين‌بن منصور
لغت
1- جور» ؛ يعني ... : دورافتاده
2- در عبارت «دستار و درّاعه درپوشيد و به مدرسه رفت.» درّاعه؛ يعني ... : جبه
3- «لباس و پوشش خاصّ هر صنف» چه نام دارد؟ زيّ
4- معني «صفدر» در عبارت «آن شجاع صفدر صديق...» چيست؟ دلير، كسي كه صف لشگر را مي‌درد.
املاء
5- در عبارت «هم در غايت سوز و اشتياق بود و هم در شدّت لهب فراغ» كدام واژه نادرست نوشته شده است؟ فراق
6- عبارت «در زيّ اهل سلاح و شرع و سنّت بود. الفاظي مشكل در حقايق و اصرار و معارف داشت» چند غلط املايي دارد؟ دو (صلاح، اسرار)
تاريخ ادبيات
7- «مولوي‌نامه» اثر كيست؟ جلال‌الدين همايي
8- تنها اثر منثور «عطارنيشابوري» چه نام دارد؟ تذكرة‌الاولياء
آرايه‌هاي ادبي
9- «گل» در مصراع «اي گل، به دست مال هوس پيشگان مرو» چه آرايه‌اي را به‌خود آورده است؟ استعاره
10- كدام واژه‌ها در مصراع «آن آبرو چو جوي بود رنج و غصه سنگ» مشبه‌به است؟ جوي، سنگ
11- كدام تركيب «تشبيه است؟ «چاه مذلت، جيب قناعت، چرخ كج‌مدار» چاه مذلت
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
12- منظور از «اهل صوت» در عبارت «آن روز كه من سر چوب پاره سرخ كنم تو جامه‌ي اهل صورت پوشي.» چه كساني هستند؟ متشرعان
13- «او سخن اهل زمانه را هيچ وزن ننهادي.» ؛ يعني ... : به حرف و سخن مردم توجهي نمي‌كرد.
14- «دست بر نهادن» ؛ يعني ... : دعا كردن
15- مصراع «گفت آگه نيستي كز سر در افتادت كلاه» جز معناي ظاهري، بيانگر چيست؟ تعادل نداشتن مست را بيان مي‌كند.
16- شاعر در مصراع «گفت ديناري بده پنهان و خود را وارهان» به كدام پديده‌ي اجتماعي اشاره دارد؟ رشوه‌گيري
درس هفدهم : درآمدي بر توصيف / گويي بط سفيد
لغت
1- «چوك» در مصراع «چوك ز شاخ درخت، خويشتن آويخته» كدام معني را دارد؟ شباويز، مرغ حق
2- «نحل» ؛ يعني ... : زنبور عسل
3- در مصراع «برگل تر عندليب، گنج فريدون زده است» گنج فريدون به چه معناست؟ سرود و نغمه
4- «غاليه» ؛ يعني ... : مواد خوشبو با رنگ سياه و مركب از مشك و عنبر و كافور و...
املاء
5- در مصراع «بيخته مشك سياه، ريخته درّ سمين» كدام واژه نادرست نوشته شده است؟ ثمين
تاريخ ادبيات
6- از برجسته‌ترين نويسندگان مكتب «ناتوراليسم» چه كسي را مي‌توان نام برد؟ اميل زولا
7- بديع‌ترين توصيفات مجالس بزم در آثار كدام شاعر آمده است؟ نظامي گنجه‌اي
آرايه‌هاي ادبي
8- اگر شاعر به «عناصر بي‌جان طبيعت، پرندگان، گل‌ها و ديگر موجودات احساس و صفت بشري ببخشد» از چه آرايه‌اي استفاده كرده است؟ تشخيص (جان‌بخشي)
9- در مصراع «گويي بطّ سفيد، جامه به صابون زده است» جامه استعاره از چيست؟ پرهاي بطّ
10- در بيت «در دهن لاله باد، ريخته و بيخته / بيخته مشك سياه و ريخته درّ ثمين» مشك سياه و درّ ثمين استعاره از چيست؟ سياهي گل لاله، باران
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
11- «سرو و سماطي كشيد، بر دو لب جويبار» ؛ يعني ... : سرو دو طرف جويبار صف كشيده است.
12- مفهوم مصراع «برگل تر عندليب، گنج فريدون زده است» چيست؟ بلبل بر شاخه‌ي‌پرطراوت گل‌سرخ، نغمه‌خواني مي‌كند.
13- منظور شاعر از «لؤلؤ تر» در مصراع «وز سم اسب سياه، لؤلؤ تر ريخته» چيست؟ قطره‌هاي باران
14- ادبيات توصيفي ايران چند دسته‌اند؟ نام ببريد. سه دسته /توصيفات تخيلي، توصيفات نمادين، توصيفات واقعي
15- «توصيفات نمادين» بر چه اصلي استوارند؟ تشبيه و مقايسه
16- شعر «گويي‌بطّ سفيد ...» چه‌نوع توصيفي است؟ توصيف تخيلي
درس هجدهم : دماونديه
لغت
1- «شير سپهر» در مصراع « با شير سپهر بسته پيمان» به چه معني‌است؟ آفتاب (به اعتبار آن كه در برج اسد است).
2- «هرّا» ؛ يعني ... : آواز مهيب
3- در مصراع «از سربكش آن سپيد معجر» معجر ؛ يعني ... : روبند
4- «گرزه» ؛ يعني ... : مار بزرگ سمي
املاء
5- مصراع «بخروش چو شرذه شير ارقند» چند غلط املايي دارد؟(دو شرزه، ارغند)
تاريخ ادبيات
6- شهرت شاعري «محمدتقي ملك‌الشعراي بهار» به چيست؟ سرودن قصيده‌هاي فخيم و استوار
7- دماونديّه‌ي دوم با تأثيرپذيري از چه چيزهايي سروده شده است؟ هرج و مرج قلمي و اجتماعي و هتّاكي در مطبوعات آزار وطن‌خواهان در آن سال‌ها
آرايه‌هاي ادبي
8- در بيت «تا درد و ورم فرو نشيند / كافور بر آن ضماد كردند» واژه‌هاي مشخص شده چه آرايه‌اي دارند؟ استعاره
9- «اورند» در مصراع «بنشين به يكي كبود اورند» مجاز از چيست؟ فرّ و شكوه
10- «مشبه» درمصراع «تو مشت درشت روزگاري» چيست؟ دماوند
11- درمصراع «از سيم به سر يكي كله خود» سيم استعاره از چيست؟ برف
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
12- شاعر در بيت «با شير سپهر بسته پيمان / با اختر سعد كرده پيوند» به كدام صفت دماوند اشاره دارد؟ بلندي
13- بيت «بر ژرف دهانت سخت‌بندي/ بربسته سپهر ديو پرفند» به كدام رفتار اجتماعي نادرست در زمان شاعر اشاره دارد؟ نبودن آزادي بيان
14- منظور شاعر از بيت «من بند دهانت برگشايم / ور بگشايند بندم از بند» چيست؟ به تو آزادي بيان مي‌دهم.
15- «سياه بخت فرزند» در بيت «اي مادر سرسپيد، بشنو/ اين پند سياه بخت فرزند» كيست؟ شاعر
16- در بيت «زين بي‌خردان سفله بستان / داد دل مردم خردمند» بي‌خردان سفله چه كساني هستند؟ ستمگران حاكم
17- «ديو پرفند» ؛ يعني ... : ديو و شيطان پرمكر و حيله
درس نوزدهم : توصيف كويمات ... / شب كوير
لغت
1- واژه‌هاي مشخص شده در عبارت كدام معني را دارند؟
«درپاژه‌ي آن مشرعه‌اي است كه به پنج نايژه آب بيرون مي‌آيد.» : پاشويه، جاي نوشيدن آب، لوله
2- «دولاب» ؛ يعني ... : چرخ آب‌كشي
3- «حصين» ؛ يعني ... : استوار و محكم
4- در عبارت «عرّاده‌ها بر سر ديوار نهاده ...» عرّاده‌ها كدام معني را دارد؟ وسيله‌اي‌كوچك‌تر از منجنيق براي پرتاب كردن سنگ
املاء
5- كدام تركيب غلط املايي دارد؟ «ميعادگاه انسان، نزهتگه ارواح، جولانگاه حول» : جولانگاه هول
تاريخ ادبيات
6- «كوير» اثر كيست؟ دكتر علي شريعتي
7- مهم‌ترين اثر «ناصرخسروقبادياني» چه نام دارد؟ سفرنامه
آرايه‌هاي ادبي
8- مصابيح آسمان در عبارت «شب‌ها روشن است به قطره‌هاي درشت و تابناك باران ستاره؛ مصابيح آسمان!» استعاره از چيست؟ ستارگان
9- مشبه‌به در عبارت كدام است؟ «آن عالم پرشگفتي و راز سرايي سرد و بي‌روح شد.» سرايي سرد
10- «آسمان فريبي آبي رنگ شد» چه آرايه‌اي را دارد؟ حس‌آميزي
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
11- «مبلغي بر باروي‌شهر برود.» ؛ يعني ... : مقداري بر ديوار دور شهر بالا رود.
12- «سه‌جانب او با آب‌درياست» ؛ يعني ... : سه طرف آن را آب گرفته است.
13- «كنده» معادل است با ... : خندق
14- «فاضل بر زمين مي‌گذرد» ؛ يعني ... : باقي‌مانده آب جاري مي‌شود و مي‌رود.
15- «باجگاهي است آن‌جا ...» ؛ يعني ... : آن‌جا محل‌اخذ عوارض‌است.
16- با توجه به درس، منظور از «پرنده شاعر» چيست؟ خيال
17- باتوجه‌به عبارت«ناله‌هاي گريه‌آلود آن امام راستين را مي‌شنوم...» . منظور از «امام راستين» كيست؟ امام علي (ع)
درس بيستم : اور ازان
لغت
1- «عوايد» ؛ جمع مكسّر ... است . عايده
2- «توفال سقف» ؛ يعني ... : تخته‌هاي باريك و نازك سقف
3- «نان بستن» ؛ يعني ... : نان پختن
4- «نوعي دامن گشاد و برچين و كوتاه كه در قديم زنان روي شلوار مي‌پوشيدند.» چه نام داشت؟ شليته
املاء
5- كدام واژه‌ها در عبارت «زن‌هاشان به خوشه‌چيني و در يوزه‌گي يك ماهي اطراق مي‌كنند.» نادرست نوشته شده است؟ دريوزگي، اتراق
تاريخ ادبيات
6- «اورازان» ازكدام نوع نوشته‌هاي«جلال آل احمد» است؟ تك‌نگاري
آرابه‌هاي ادبي
7- درعبارت«اما در امام‌زاده‌اي كه اهالي‌ده،معصوم زاده‌اش مي‌نامند...» «ش» چه نقشي دارد؟ مفعول
8- عبارت «ميانشان شكرآب است» چه آرايه‌اي دارد؟ كنايه (رابطه‌ي خوبي ندارند).
9- در عبارت «گوش من غرق شنيدن صداي شيرين تو شده است.» چه آرايه‌اي مي‌يابيد؟ حس‌آميزي
10- عبارت «اخترشب از كنار كوهساران سرخم مي‌كند تا صداي تو را بشنود.» چه آرايه‌اي دارد؟ تشخيص
درك مطلب
11- «زود به پيري نشسته» ؛ يعني ... : دچار پيري زودرس شده
12- «خيلي زود رنج‌اند» ؛ يعني ... : زود ناراحت مي‌شوند.
13- «اخت‌بودن» درعبارت «ارزن هم زودتر به دست مي‌آيد و هم با سرما بيش‌تر اخت است.» ؛ يعني ... : سازگار بودن
14- عبارت «تابوت مانندي است كه آن را با انواع شال‌ها و آيينه‌ها مي‌آرايند و مردم به عنوان نماد تابوت امام‌حسين (ع) به حركت در مي‌آورند.» معادل با چيست؟ نخل
15- اهالي ده «اورازان» را چگونه معني مي‌كنند؟ آب ريزان
16- منظور شاعر از «يك گوش واحد است كه اين هر دو صدا را مي‌شوند.» كيست؟ خداوند
درس بيست و يكم : درآمدي بر ... / چندكايت
لغت
1- در عبارت «هر يكي ازار پاي چرمين پوشيده و يكي را برگردن گرفته مي‌آورند.» ازار پاي چرمين ؛ يعني ... : شلوار چرمين
2- «مقامر» ؛ يعني ... : قمارباز
3- «كم‌زني» در عبارت «هرگونه اهانت و ايذا را با كم‌زني مقابله مي‌كرد.» ؛ يعني ... : بي‌توجّهي
4- «تبتّل» ؛ يعني ... : از جهان بريدن
املاء
5- در عبارت «چقزي و سعوه اي نيز بر روي آب مي‌رود. ذقن و مگس نيز در هوا مي‌پرد.» چند غلط املايي وجود دارد؟ سه (چغزي/صعوه/زغن)
تاريخ ادبيات
6- كتاب «اسرارالتوحيد» اثر كيست؟ و درباره‌ي چه كسي است؟ محمدمنوّر، شيخ ابوسعيد ابوالخير
7- كتاب «المنقذ من الضلال» اعتراف گونه‌اي ماندني و با ارزش است از ... : امام محمدغزالي
8- از نمونه‌هاي برجسته‌ي جهاني حسب حال مي‌توان كتاب ... را از دكتر طه حسين نام برد. الايام
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
9- «سبق سلام را مي‌ستود» ؛ يعني ... : پيش‌دستي كردن در سلام گفتن را ستايش مي‌كرد.
10- «تو راكبي و او مركوب» ؛ يعني ... : تو سوار هستي و او وسيله‌ي سواري توست.
11- نثر «دكتر زرين‌كوب» از كدام نوع نثر است؟ تحقيقي، هنري
12- معني كنايي «از كروه در رفتن» چيست؟ از حال عادي خارج‌شدن، عصباني شدن
13- «كتاب پلّه‌پلّه تا ملاقات خدا» اثر كيست و شرح حال كدام عارف است؟دكتر زرين‌كوب، مولوي
14- عبارت «بي‌خويشتن نشسته بود، خواجه‌وار و پاي بگرد كوه» وصف چگونه فردي است؟ گستاخ و مغرور
15- «شيخ با كسي خلقي بكرد.» ؛ يعني ... : شيخ با كسي شوخي و مزاح كرد.
16- «شيخ بوعبدالله بشكست و با خويش رسيد.» كدام معني را دارد؟ شيخ بوعبدالله خوار و خفيف شد و به خود آمد.
17- «اين سراي باز كنيم» ؛ يعني ... : اين خانه را خراب كنيم.
درس بيست و دوم : روزها / افسانه‌ي عاشقي
لغت
1- «باديه» ؛ يعني ... : بيابان
2- «قصير جثّه» ؛ يعني ... : كوتاه‌قامت
3- «بارقه» كدام معني را دارد؟ برق زننده
4- واژه‌ي«متمكّن» در عبارت «از نظر مالي هيچ مشكلي نداشت و در نوع خود متمكّن به شمار مي‌رفت.» ؛ يعني ... : ثروتمند و پول‌دار
املاء
5- كدام واژه دراين عبارت نادرست نوشته شده است؟ «هر عصب و فكر به منبع بي‌شاعبه‌ي ايمان وصل بود.» بي‌شائبه
6- كدام تركيب‌ها غلط املايي دارند؟ «شير آغوذ، فوق طاقت، صافي صّحار»آغوز، سحّار
تاريخ ادبيات
7- كدام اثر را دكتر اسلامي ندوشن ننوشته است؟ «صفيرسيمرغ، آزادي مجسمه، با كاروان حلّه» با كاروان حلّه
8- مثنوي «هفت اورنگ» اثر كيست؟ جامي
9- «خمسة‌المتحيّرين» اثر كيست و به يادگار چه كسي نوشته شده است؟ اميرعلي شيرنوايي، جامي
آرايه‌هاي ادبي
10- در عبارت «تكيه مي‌داديم و سعدي مي‌خوانديم.» كدام واژه مجاز است؟ سعيد (كليات سعدي)
11- «سراچه‌ي ذهنم آماس مي‌كرد.» چه آرايه‌اي دارد؟
12- جمله‌ي «براي من قصه‌هاي شيريني مي‌گفت.» كدام آرايه را دارد؟ حس‌آميزي
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
13- «نمي‌دانست كجا ريشه بدواند» ؛ يعني ...
14- عبارت «احدي نتوانسته مانند سعدي حرف بزند، در عين حال نظير حرف‌زدن او را هر روز مي‌شنويم» اشاره به كدام صفت شعر سعدي دارد؟ سهل ممتنع بودن
15- مصراع دوم بيت «آرند كه واعظي سخنور / بر مجلس وعظ، سايه گستر» ؛ يعني ... : حضار را تحت تأثير داده بود.
16- «لكه دويدن» ؛ يعني ... : تندرفتن و دويدن
درس بيست و سوم : ميرزا رضا كلهر
لغت
1- «نوكري كه عنان اسب را مي‌گيرد و پيشاپيش پياده مي رود.» معني كدام واژه است؟ جلودار
2- «فاق قلم را خيلي كم و كوتاه باز مي‌كرد.» فاق ؛ يعني ... : شكاف نوك قلم
3- «چاي ديشلمه» ؛ يعني ... : چاي قند پهلو
4- «استنكاف‌كردن» ؛ يعني ... : سرباز زدن
املاء
5- املاي كدام تركيب نادرست است؟ «خانه‌ي سنگلج، پيچيده‌گي چشم، خط نستعليق» : پيچيدگي
تاريخ ادبيات
6- كتاب «شرح زندگي من» اثر كيست؟ عبدالله مستوفي
7- كدام اثر از «عبدالله مستوفي» نيست؟ «ابطال الباطل، محاكمه‌ي انسان و حيوان، بامداد اسلام». بامداد اسلام اثري است از دكتر زرين‌كوب
آرايه‌هاي ادبي
8- عبارت «اين خط را از درويش هم بهتر و بامزه تر مي‌نوشت.» چه آرايه‌اي دارد؟ حس‌آميزي
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
9- «متوسّل شدن» ؛ يعني ... : وسيله قرار دادن
10- منظور از «مشق» در جمله‌ي «از صبح مجلس مشق داير مي‌شد.» چيست؟ خط
11- «خلق‌وخوي ميرزا دستش‌بود.»؛ يعني...: براخلاق‌ميرزا تسلط داشت.
12- «گوش‌هايش سنگين بود.» كدام معني را دارد؟ كر بود.
13- «سرهم رفته» ؛ يعني ... : جمعاً ، روي هم
14- «يك قلم كلمه را تمام مي‌كرد.» ؛ يعني ... : بدون برداشتن قلم از روي كاغذ كلمه را مي‌نوشت.
15- «تجديد قط» ؛ يعني ... : بريدن مجدد سر قلم
16- «يك كاسه» در جمله‌ي «تمام صفحه يك كاسه سياه مي‌شد.» به چه معني است؟ سراسر، يك پارچه
17- «نفسه زدن» ؛ يعني ... : تند نفس كشيدن
درس بيست و چهارم : درآمدي بر ...
لغت
1- كلمه‌ي مشخص شده در عبارت «غم و ضجرتي سخت بزرگ بر دست من يافت». كدام معني را دارد؟ اندوه، ملال
2- «برنشستن» در جمله‌ي «باري وقت برنشستن نيست.» به چه معني است؟ سوار شدن
3- «سوگندان مغلّظ» ؛ يعني ... : قسم‌هاي محكم و استوار
4- «الحاح» ؛ يعني ... : اصرار و پافشاري
املاء
5- عبارت «عقل از من ذايل شد و تيلسان از من جدا گشت. افشين را سخت ناخوش و حول آيد در چنين وقت.» چند غلط املايي دارد؟ سه (زايل، طيلسان، هول)
تاريخ ادبيات
6- «سياست‌نامه» اثر كيست و موضوع آن چيست؟ خواجه نظام‌الملك توسي ، فنون مملكت‌داري
7- «جامع‌التمثيل» اثر كيست؟ حبله رودي
8- كلمات مناسب براي جاهاي خالي عبارت كدام است؟ مشروطيت، اروپايي
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
9- در عبارت «دلم گواهي مي‌داد كه كاري افتاده است.» معناي جمله‌ي آخر چيست؟ حادثه‌اي بزرگ پيش آمده است.
10- «دست و روي بشستم و قرار نبود» قرار نبود ؛ يعني ... : آرام نداشتم.
11- «اگر راه باشد بفرمايد ...» ؛ يعني ... اگر اجازه باشد بگويد.
12- «چند اثر نمود.» ؛ يعني ... : چند كار نمايان
13- «دست من بگرفته است» ؛ يعني ... : با من پيمان بسته است.
14- «عقل از من زايل شد» چه معني مي‌دهد؟ عقل من ناپديد شد و از بين رفت.
15- «بودلف را خطري بكنم ...» به چه معني است؟ براي بودلف كار بزرگي انجام دهم.
16- «حديث من گذشت.» ؛ يعني ... : سخن من تمام شد.
درس بيست و پنجم : قصه‌ي عينكم / آخرين درس
لغت
1- واژه‌ي مشخص شده در جمله ي «درخانه هم بي‌دشت نبودم.» كدام معني را دارد؟ نصيب و قسمت
2- «برّ و برّ» ؛ يعني ... : خيره
3- «جلّي» ؛ يعني ... : آشكار و روشن
4- «معمّر» در عبارت ›يكي از مردان معمّر دهكده،كتاب را گشوده بود.» به چه معني است؟ مسن و سال‌خورده
املاء
5- كدام واژه در عبارت نادرست نوشته شده است؟ «نهالي چند كه وي در باغ قرص كرده‌بود ...» غرس
6- كدام تركيب غلط املايي دارد؟«لباس ژنده، ابهت و شكوه، صداي محيب» : صداي مهيب
تاريخ ادبيات
7- كتاب «قصه‌هاي دوشنبه» اثر كيست؟ آلفونس دوده
8- كتاب«شلوارهاي‌وصله‌دار» را چه كسي نوشته است؟ رسول پرويزي
آرايه‌هاي ادبي
9- «سرخويش گرفتن» چه آرايه‌اي دارد؟ كنايه
10- درجمله‌ي«حالا كلاس‌سخت درخنده فرورفته» كلاس ... است. مجاز
11- جمله‌ي «برگ درختان مثل سربازان تيرخورده تك‌تك مي‌افتادند.» چه آرايه‌اي دارد؟ تشبيه
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
12- «فرنگي مآب» ؛ يعني ... : به‌شيوه‌ي اروپايي
13- «خيلي به‌خودش ور مي‌رفت.» به چه معني است؟ خودش را خيلي مي‌آراست
14- «اين مطلب را داشته باشيد.» كدام معني را دارد؟ اين مطلب را فراموش نكنيد.
15- «بور شدن» كنايه است از ... : خجالت زده شدن
16- معني‌كنايي«درپوستم نمي‌گنجيدم»چيست؟بيش‌از اندازه‌شاد بودم.
17- «باريك بين شدن» ؛ يعني ... : به جزئيات دقّت كردن.
18- «من قِلا كردم» به چه معني است؟ من شيطنت كردم.
19- «قوز بالاقوز بودن» ؛ يعني ... : دردي بر دردها اضافه شده.
20- «دل به دريا زدن» كدام معني را دارد؟ جرئت كردن
درس بيست و ششم : ترجمه
لغت
1- «تنجيم» ؛ يعني ... : ستاره‌شناسي
2- «فلاحت» ؛ يعني ... كشاورزي
3- «تحريف» ؛ به كدام معني آمده است؟ دگرگون كردن
4- «قراين» ؛ يعني ... : نشانه‌ها
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
5- اولين ترجمه‌ها به زبان فارسي، از چه زباني بود؟ سانسكريت
6- «نوبخت اهوازي» از مترجمان كدام دوره است؟ دوره‌ي اسلامي
7- مردماني كه هم‌زبان نيستند، براي ارتباط با يكديگر از چه ابزاري استفاده مي‌كنند؟ ترجمه
8- «ترجمه‌ي تفسير طبري»در چه زماني به فارسي برگردانده شد؟ سامانيان
9- ترجمه‌ي«كليله‌ودمنه» به همت چه كسي انجام شد؟ نصرالله منشي
10- ترجمه از زبان‌هاي اروپايي به ويژه فرانسه از چه زماني آغاز شد؟ تأسيس دارالفنون
11- ابتدا چه نوع كتاب‌هايي ترجمه شد؟ كتاب‌هاي درسي
12- كتاب «سه تفنگ‌دار» اثر كيست؟ الكساندر دوما
13- چرا شعر اروپايي نتوانست معيارهاي خود را بر شعر فارسي تحميل كند؟ به دليل پشتوانه‌ي نيرومند شهر كهن فارسي
14- مطلوب‌ترين شكل ترجمه چيست؟ آن‌است كه هيچ شكلي از صورت و معني از ميان نرود.
15- «زبان مبدأ» يعني چه؟ زباني كه از آن ترجمه مي‌شود.
16- اساسي‌ترين شرط ترجمه‌ي خوب چيست؟ حفظ سبك مؤلف
17- نام ديگر ترجمه‌ي ارتباطي چيست؟ آزاد يا روان
18- ترجمه‌اي كه از زبان مبدأ و دنياي نويسنده فاصله نمي‌گيرد، چه نام دارد؟ ترجمه‌ي تحت‌اللفظي
19- در دوره‌ي اسلامي،آثار معتبر علمي و فلسفي كدام كشور ترجمه شد؟ يونان
20- ترجمه‌ي «اتلّلوي شكسپير» را چه كسي انجام داد؟ ناصرالملك
درس بيست و هفتم : جهاد / هجرت و...
لغت
1- «شمشير آخته» ؛ يعني ... : شمشير بركشيده
2- در عبارت «از اندوه بيرون نياييد كه آماج تير بلائيد.» آماج كدام معني را دارد؟ نشانه، هدف
3- «معركه» در جمله‌ي «هنوز بيست سال نداشتم كه پا در معركه گذاشتم.» به چه معناست؟ ميدان جنگ
4- «كلمات قصار» ؛ يعني ... : سخنان كوتاه و پندآموز
املاء
5- عبارت «پياپي جرئه‌ي اندوه به كامم مي‌ريزد و با نافرماني و فروگزاري جانبم، كارها را به هم در مي‌آميزد.» چند غلط املايي دارد؟ سه (جرعه، فروگذر، مي‌آميزيد)
تاريخ ادبيات
6- كتاب‌هاي «فاوست، اگمونت» اثر كيست؟ گوته
7- كتاب «نهج‌البلاغه» را چه كسي گردآوري كرده است؟ سيدرضي
8- «گوته» به كدام شاعر فارسي زبان دل‌بستگي داشته است؟ حافظ
9- «بهارستان» اثر كيست؟ جامي
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
10- «زشت باديد.» ؛ يعني ... : زشتي نصيبتان باد.
11- «نكوشيدند» در عبارت «با مردمي در آستانه‌ي خانه‌شان نكوشيدند» كدام معني را دارد؟ نجنگيدند.
12- «كار را به هم در مي‌آميزيد.» ؛ يعني ... : موجب پريشاني امور مي‌شويد.
13- منظور از «كساني كه در پناه اسلام‌اند.» چه كساني هستند؟ پيروان ساير اديان
14- در عبارت «شب شعله‌اش پرده دري مي‌كند.» پرده‌دري كردن ؛ يعني ... : افشاگري كردن
15- منظور از «آب خضر» در عبارت «آب خضر جوانت كند.» چيست؟ آب زندگاني
16- «هنگامه‌اي ديد.» ؛ يعني ... : شلوغي‌اي ديد.
17- «دنياي تصنّعي» ؛ يعني ... : دنياي ساختگي
درس بيست و هشتم : درآمدي بر ادبيات معاصر
لغت
1- «تراويدن» ؛ يعني ... : چكيدن
2- «عبث» ؛ يعني ... : بيهوده
3- «شب‌تاب» ؛ يعني ... : آن چه در شب بدرخشد.
4- «خليدن» ؛ يعني ... : مجروح كردن
تاريخ ادبيات
5- نخستين شعر «نيما» كه از نظرگاه تخيل و وزن آرايي و قافيه‌بندي با شعر گذشتگان متفاوت بود، چه نام دارد؟ ققنوس
6- معروف‌ترين چهره‌هاي شعري پس از «نيما» چه كساني هستند؟ مهدي اخوان ثالث، سهراب سپهري
7- «نيما» با سرون كدام قطعه آغازگر تحولي بزرگ در شعر فارسي شد؟ افسانه
آرايه‌هاي ادبي
8- «نگران با من استاده سحر» كدام آرايه‌ي ادبي را دارد؟ تشخيص
9- شعر«در جگر ليكن خاري / از ره اين سفر مي‌شكند» كدام آرايه را دارد؟ كنايه
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
10- «ادبيات معاصر» شامل چه دوره‌اي مي‌شود؟ از امضاي فرمان مشروطيت تا به امروز
11- عوامل عمده‌ي تحولات ادبي در جامعه‌ي ايران به چند دسته تقسيم مي‌شوند؟ پنج دسته
12- «تكلّف و تصنّع» درنوشته ؛ يعني ... : دشوارنويسي
13- «واژه‌هاي مترادف» ؛ يعني ... : كلمات هم‌معني
14- شهرت نوشته‌هاي «دهخدا» در اين دوره به چيست؟ طنز و لطيفه‌هاي انتقادي
15- منظور از«در وديواربه‌هم‌ريخته»درشعر«در وديوار به‌هم‌ريخته‌شان/ بر سرم مي‌شكند» چيست؟ بي‌سر و ساماني و آشفتگي
16- در شعر «در جگر ليكن خاري / از ره اين سفرم مي‌شكند» منظور از «سفر» چيست؟ سير آرزوها و خواسته‌ها در ذهن شاعر
17- در شعر «غم اين خفته‌ي چند / خواب در چشم ترم مي‌شكند»، «خفته‌ي چند» چه كساني هستند؟ مردم غفلت زده
درس بيست و نهم : خوان هشتم
لغت
1- «سورت» ؛ يعني ... : تندي، تيزي، شدت اثر
2- «منتشا» ؛ يعني ... : چوب‌دستي عصا مانند
3- «ابزار سنجش يا محك» هم‌معني با چه واژه‌اي است؟ عيار
4- «همگنان» ؛ يعني ... : هم‌نوعان
تاريخ ادبيات
5- مهم‌ترين شاخصه‌هاي شعري «اخوان ثالث» به چند دسته تقسيم مي‌شوند؟ سه دسته
6- كتاب «بدعت‌ها و بدايع نيما يوشيج» اثر كيست؟ مهدي اخوان ثالث
7- «اخوان» در كدام كتاب به كل تازه‌اي از بيان در شعر حماسي واجتماعي دست يافت؟ زمستان
8- اوج شكوفايي شعري «اخوان» كدام كتاب است؟ آخر شاهنامه
آرايه‌هاي ادبي
9- «چوب دستي منتشا مانند در دستش» چه آرايه‌اي دارد؟ تشبيه
10- در شعر «قهوه‌خانه گرم و روشن بود، هم چون شرم ...» چند ركن از اركان تشبيه ذكر شده است؟ چهار ركن
11- «خون گرم» در شعر «همگنان را خون گرمي بود.» چه آرايه‌اي را به‌وجود آورده است؟ كنايه
12- «صداي گرم» چه آرايه‌اي دارد؟ حس‌آميزي
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
13- «همگنان را خون گرمي بود.» ؛ يعني ... : حاضران مهربان بودند.
14- «اين عيار مهر و كين مرد و نامرد است» ؛ يعني : اين داستان كه مي‌گويم وسيله‌ي سنجش مرد از نامرد است.
15- منظور از «كليد گنج مرواريد» چيست؟ لبخند
16- «تهمتن گرد سجستاني» ؛ يعني ... : رستم پهلوان سيستاني
درس سي‌ام : صداي پاي آب / شكوفه‌ي اشك
لغت
1- «زَهره» ؛ يعني ... : جرئت
2- «عقده» ؛ يعني ... : گره
3- «اسب زرد رنگ» با چه واژه‌اي هم‌معني است؟ سمند
4- «گزير» ؛ يعني ... : چاره
املاء
5- املاي كدام كلمه نادرست است؟ «برجان‌هاي ما جز الطاف و مرهمت خود منگار.» مرحمت
تاريخ ادبيات
6- «مجموعه‌ي رسايل فارسي» اثر كيست؟ خواجه عبدالله انصاري
7- «دري به‌خانه‌ي‌خورشيد» اثركدام شاعرمعاصر است؟سلمان‌هراتي
8- نخستين مجموعه شعر نيمايي سهراب سپهري چه نام دارد؟ مرگ رنگ
آرايه‌هاي ادبي
9- مصراع «لاي اين شب‌بوها، پاي آن كاج بلند...» چه آرايه‌اي دارد؟ تضاد
10- درشعر «جانمازم چشمه، مهرم نور» نور، نماد چيست؟ پرتو ايزدي
11- در مصراع «دشت سجاده‌من» كدام واژه «مجاز» است؟ دشت
درك مطلب و دانستني‌هاي درس
12- منظور شاعر از «سنگ از پشت نمازم پيداست.» ؛ يعني ... : خلوص نيّت دارم.
13- «عصرمعراج‌پولاد واصطكاك‌فلزات»كنايه از چيست؟ عصر ماشين
14- منظور از «آب» در شعر «صداي پاي آب» كيست؟ رمز خود شاعر است.
15- «آسمان را بنشانيم ميان دو هجاي هستي»؛ يعني ... : حال را غنيمت بدانيم.
16- منظور از «گل نيلوفر و قرن» چيست؟ علم و عرفان
17- «ريه را از ابديت پروخالي بكنيم» ؛ يعني ... : خود را به ابديت پيوند دهيم.